Kościół św. Barbary
Pierwsza informacja o drewnianej kapliczce św. Barbary i otaczjącym go cmentarzu pochodzi z 1679 r. J. Chrząszcz cytuje protokół z wizytacji kościelnej - " w kaplicy są 3 ołtarze bez jakichkolwiek ozdób", a "kaplica stoi tam od niepamiętnych czasów". Hrabia Franciszek Karol Kotuliński (von Kottulinski) i jego żona patronowali budowie nowego kościółka św. Barbary (ok.1720 r.), który zastapił wysłużony, drewniany budynek. W 1813 r., w czasie przemarszu wojsk rosyjskich za wycofującymi się wojskami francuskimi (wojna Napoleona z Rosją), kaplica została zajęta przez Rosjan i zamieniona na magazyn prochu. W czasie wielkiego pożaru miasta (1833 r.) uległa zniszczeniu. Kościół został odbudowany w 1849 r. dzięki staraniom proboszcza ks. Carla Bannerta, który był dziekanem toszeckim. Wnętrze ozdobiono i wyposażono w stylu barokowym.
Cmentarz wokół kościoła rozrastał się. Zachował się m.in. neogotycki krzyż nagrobny ks. Josepfusa Heidenreicha z 1863 r. oraz nagrobek ks. Bannerta z 1898 r.
Kościół został gruntownie odrestaurowany w 2005 roku za sprawą ks. proboszcza Mariana Piotrowskiego, który spoczywa na cmentarzu obok innych zasłużonych proboszczów toszeckiej parafii. W 2000 r. pod murem kościoła postawiono nagrobek poświęcony ofiarom obozu NKWD w Toszku. Ufundowany przez rodziny ofiar, zawiera 12 nazwisk więźniów pochowanych na tym cmentarzu po likwidacji łagru, który mieścił się na terenie Szpitala. Dwujęzyczny napis głosi: "W listopadzie 1945 r. z obozu NKWD w Toszku zwolnieni – nareszcie wolni! Niestety chorzy i wyczerpani, aby drogę do domu podjąć. Dziękujemy siostrom zakonnym oraz mieszkańcom Toszka za ofiarną opiekę, zaś proboszczowi Labus za chrześcijański pochówek".
Bibliografia
Chrząszcz J., Historia miast Pyskowicei Toszek, Pyskowice 1994
Górecki P., Archiprezbiterat toszecki w latach 1618 – 1740,Gliwice 2009
www.parafia.toszek.pl [dostęp 18.03.2019]
Adres: Toszek przedłużenie ul. Parkowej
